Μεγάλη Σεισμική δόνηση μεγέθους 5,9 R σημειώθηκε στο Αφγανιστάν στις 01:24 τοπική ωρα , σύμφωνα το Ευρωπαϊκό-Μεσογειακό Σεισμολογικό το επίκεντρο 66 χλμ ΝΑ της πόλης Gardez με εστιακό βάθος 10 χλμ. Αναφορές για εκατοντάδες νεκρούς και μεγάλες καταστροφές. Ο Σεισμός έγινε αισθητός και στις γειτονικές χώρες.
Ο πρώτος μεγάλος σεισμός το 365 μΧ
Ο πρώτος μεγάλος σεισμός στην Κρήτη συνέβη το 365 μΧ στην Ανατολή του Ηλίου στις 21 Ιουλίου 365 μΧ κοντά στις ακτές της Δυτικής Κρήτης ενώ υπολογίζεται ότι το μέγεθος του ήταν πάνω από 8 Ρίχτερ και περίπου μεταξύ 8,3 -8,7 που τον που τον κατατάσσει στον μεγαλύτερο στην Μεσόγειο. Σχεδόν όλες οι πόλεις καταστράφηκαν από τον σεισμό. Τον σεισμό ακολούθησε Τσουνάμι που ισοπέδωσε Αλεξάνδρεια και μπήκε στο Δέλτα του Νείλου και έφτασε μέχρι την Μ Ασία και την Αίγυπτο ενώ σηκώθηκε η Κρήτη περίπου 9 μέτρα.
 |
| https://maleviziotis.gr/wp-content/uploads/2021/07/aga220076-fig-0001-m-scaled-e1627587946957.jpg |
Ο Ιστορικός Αμμιανός Μαρκελλίνος περιγράφοντας τις επιπτώσεις του σεισμού της Κρήτης στην Αλεξάνδρεια είπε : «Λίγο μετά το πρώτο φως της αυγής, αφού προηγήθηκαν βροντές και αστραπές, ολόκληρη η γη συνταράχθηκε. Η θάλασσα αποσύρθηκε και τα νερά της τραβήχτηκαν σε τέτοια έκταση ώστε ο βυθός της αποκαλύφθηκε. Μπορούσε, έτσι, κανείς να δει χωμένα βαθιά στη λάσπη πολλά θαλάσσια όντα και πολλές οροσειρές και κοιλάδες που, ενώ ήταν πάντοτε σκεπασμένες με νερό, έγιναν ορατές, καθώς έπεφταν πάνω τους για πρώτη φορά οι ακτίνες του ήλιου. Πολλά πλοία βγήκαν από την θάλασσα πολλοί άνθρωποι περιπλανιόνταν στα λίγα νερά που έμειναν μαζεύοντας ψάρια και άλλα θαλάσσια όντα, αλλά τα θαλάσσια κύματα επανήλθαν υπερυψωμένα και όρμησαν πάνω στα αβαθή νερά, στα νησιά και σε εκτεταμένες στεριές ισοπεδώνοντας πολλά κτίρια ή οτιδήποτε συναντούσαν στον δρόμο τους. Τεράστιες ποσότητες νερού φόνευσαν, κατά την επιστροφή τους, πολλές χιλιάδες ανθρώπων. Όταν η μανία των νερών κόπασε, φάνηκαν κατεστραμμένα πλοία και πτώματα ναυαγών. Μερικά μεγάλα πλοία είχαν εκσφενδονιστεί από το κύμα στις στέγες σπιτιών, όπως συνέβη στην Αλεξάνδρεια, και άλλα σε απόσταση μέχρι δύο μίλια μέσα στην ξηρά».
Μελέτη Ελβετών, Γερμανών και Αμερικανών επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Ένωσης Γεωφυσικής τοποθετεί το επίκεντρο του σεισμού δυτικά της Γαύδου, στο σημείο βύθισης της αφρικανικής πλάκας κάτω από το φλοιό του Αιγαίου, ενώ άλλες εκτιμήσεις Ελλήνων γεωλόγων τοποθετούν το ρήγμα του καταστροφικού σεισμού από το ρήγμα της Φαλάσαρνας έως τη ρηξιγενή ζώνη των Σφακίων, που θα μπορούσε να έχει δώσει τέτοια μεγέθη σεισμών.
Σύμφωνα με μια άλλη άποψη, το σεισμογόνο ρήγμα του σεισμού του 365μ.Χ είναι ένα ρήγμα μήκους 100 χιλιόμετρων ανάμεσα στην Ελληνική Τάφρο και τις ακτές της Κρήτης, το οποίο ολίσθησε περίπου 20 μέτρα σχεδόν σε όλο του το μήκος. Υπολογίζεται ότι στο ρήγμα συσσωρεύεται αρκετή τάση για να δημιουργήσει ένα τέτοιο σεισμό περίπου κάθε 5.000 χρόνια, αν και κανένα άλλο γεγονός συγκρίσιμης σφοδρότητας δεν έλαβε χώρα στην ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία 14.000 χρόνια, υποδηλώνοντας πως ο συγκεκριμένος σεισμός ήταν ασυνήθιστα σφοδρός.
Ένας τέτοιος σεισμός δεν έχει επαναληφθεί από τότε πιθανόν επειδή οι δύο πλάκες είναι σε μεγάλο βαθμό αποσυζευγμένες και η σχετική τους κίνηση γίνεται χωρίς την πρόκληση σεισμών στο 90% της έκτασής τους σύμφωνα με στοιχεία των τελευταίων 100 ετών.
Σύμφωνα με μια άλλη άποψη, το σεισμογόνο ρήγμα του σεισμού του 365μ.Χ είναι ένα ρήγμα μήκους 100 χιλιόμετρων ανάμεσα στην Ελληνική Τάφρο και τις ακτές της Κρήτης, το οποίο ολίσθησε περίπου 20 μέτρα σχεδόν σε όλο του το μήκος. Υπολογίζεται ότι στο ρήγμα συσσωρεύεται αρκετή τάση για να δημιουργήσει ένα τέτοιο σεισμό περίπου κάθε 5.000 χρόνια, αν και κανένα άλλο γεγονός συγκρίσιμης σφοδρότητας δεν έλαβε χώρα στην ανατολική Μεσόγειο τα τελευταία 14.000 χρόνια, υποδηλώνοντας πως ο συγκεκριμένος σεισμός ήταν ασυνήθιστα σφοδρός.
Δεύτερος μεγάλος σεισμός 1303 μΧ - Η καταστροφή του Ηρακλείου (Χάνδακα)
 |
| https://www.cretalive.gr/sites/default/files/styles/article_image_769x432/public/2020-09/seismos-istoria.jpg?itok=rj9qfgV0 |
Ο δεύτερος μεγάλος σεισμός που καταγράφηκε στην Κρήτη ήταν το πρωινό της 8η Αυγούστου 1303. Το εκτιμώμενο μέγεθος του σεισμού ήταν 8 Ρίχτερ και προκάλεσε μεγάλο Τσουνάμι που προκάλεσε σοβαρές ζημιές και απώλειες ζωών στην Κρήτη και στην Αλεξάνδρεια. Ο σεισμός και το Τσουνάμι καταγράφονται ως έχοντα καταστροφικές επιπτώσεις στο Ηράκλειο της Κρήτης. Λεπτομερείς πληροφορίες διατίθενται από αναφορές εκπροσώπων του Ηρακλείου (τότε λέγονταν Κάντια ή Χάνδακας) προς την ενετική διοίκηση, γραμμένες την ημέρα του σεισμού και είκοσι ημέρες αργότερα. Περιγράφουν την έκταση των ζημιών στα κύρια δημόσια κτίρια του Χάνδακα και κάστρα σε ολόκληρο το νησί. Οι εκθέσεις αναφέρουν επίσης ότι τα περισσότερα θύματα ήταν γυναίκες και παιδιά, χωρίς να δίνουν αριθμούς.
Στην Αίγυπτο ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές στο Κάιρο, αποσυναρμολογώντας μεγάλο μέρος καλύμματος από λευκό ασβεστόλιθο της Μεγάλης Πυραμίδας και πτώση μιναρέδων σε πολλά τζαμιά. Στην Αλεξάνδρεια τα τείχη της πόλης καταστράφηκαν κυρίως και ο Φάρος υπέστη σοβαρές ζημιές.
Η μοντελοποίηση του Τσουνάμι που προκλήθηκε, από μελέτες που έγιναν , προβλέπει μέγιστο ύψος 9 μέτρων στην Αλεξάνδρεια, με καθυστέρηση περίπου 40 λεπτών από τον σεισμό έως την άφιξη του πρώτου κύματος στην Αίγυπτο.
Υπήρξαν επίσης μαζικές πλημμύρες στην Αλεξάνδρεια. Πολλά πλοία καταστράφηκαν, μερικά από αυτά έφτασαν τα 3 χιλιόμετρα ενδοχώρα. Η πόλη λιμάνι της Άκρα, στις ακτές της Λεβαντίνης, επηρεάστηκε επίσης, κτίρια καταστράφηκαν και οι άνθρωποι πέθαναν. Στην Αίγυπτο ο σεισμός προκάλεσε σοβαρές ζημιές στο Κάιρο, αποσυναρμολογώντας μεγάλο μέρος καλύμματος από λευκό ασβεστόλιθο της Μεγάλης Πυραμίδας και πτώση μιναρέδων σε πολλά τζαμιά. Στην Αλεξάνδρεια τα τείχη της πόλης καταστράφηκαν κυρίως και ο Φάρος της Αλεξάνδρειας υπέστη σοβαρές ζημιές.
Αν και η ακριβής τοποθεσία του επίκεντρου είναι αβέβαιη, είναι γενικά αποδεκτό ότι ο σεισμός διέρρηξε το ανατολικό τμήμα του ελληνικού τόξου μεταξύ Κρήτης και Ρόδου. Ο σεισμός προκάλεσε ζημιές σε μεγάλη έκταση, συμπεριλαμβανομένων της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της Ρόδου, του Καΐρου, της Άκρας, της Δαμασκού, της Αντιόχειας και της Κύπρου και έγινε αισθητή τόσο μακριά όσο η Κωνσταντινούπολη, 1.000 χιλιόμετρα και πιθανώς την Τύνιδα (1.500 χιλιόμετρα). Το ακριβές μέγεθος είναι άγνωστο, αλλά εκτιμάται ότι ήταν περίπου 8.0 βαθμών της Κλίμακας Ρίχτερ.
Το μεσημέρι της 8ης Ιουλίου υπήρξε προειδοποιητική μία σεισμική δόνηση της τάξης των 4,9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή νότια της Αμοργού. Δεν φαίνεται να ανησύχησε ιδιαίτερα τον πληθυσμό των Κυκλάδων, που συνέχισε τις καθημερινές του δραστηριότητες που όμως πιάστηκε εξ απήνης κυριολεκτικά στον ύπνο χωρίς κάποιος να περίμενε πως θα υπήρξε συνέχεια με τέτοιου μεγέθους σεισμό.
 |
| https://images.newsnowgreece.com/134/1342032/2.jpg |
Ο σεισμός έπληξε κατά βάση τη Σαντορίνη, όπου καταμετρήθηκαν 53 νεκροί και καταγράφηκαν οι σοβαρότερες ζημιές. Το 35% των σπιτιών κατέρρευσαν και το 45% παρουσίασαν μεγάλες ή μικρές ζημιές. Ήταν μεγέθους 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και έντασης 9 βαθμών της κλίμακας Μερκάλι. Όπως έγραψαν χαρακτηριστικά οι εφημερίδες της εποχής, η σεισμική δόνηση ισοδυναμούσε με την έκρηξη 10.000 ατομικών βομβών.
Ολοσχερώς καταστράφηκαν σχεδόν όλα τα δημόσια κτίρια. Εκτός από τη Σαντορίνη, σοβαρές βλάβες υπέστησαν τα νησιά Αμοργός, Ανάφη, Αστυπάλαια, Ίος, Πάρος, Νάξος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος και Λειψοί. Συνολικά, καταστράφηκαν 529 σπίτια, 1.482 έπαθαν σοβαρές βλάβες και 1.750 ελαφρές. Οι τραυματίες ξεπέρασαν τους 100.
Και σε αυτή την περίπτωση δοκιμάστηκε ο κρατικός μηχανισμός στην ανταπόκριση καθώς δεν πρόλαβε να συνέλθει από τις καταστροφικές συνεπείς του σεισμού του 1953 στην Κεφαλλονιά Ζάκυνθο και Ιθάκη καθώς επίσης και η εσωτερική μετανάστευση από τις σεισμόπληκτες περιοχές.
Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής κήρυξε τη Σαντορίνη σε κατάσταση «τοπικής συμφοράς μεγάλης εκτάσεως» και επισκέφθηκε ο ίδιος την πληγείσα περιοχή στις 14 Ιουλίου. Μία από τις πιο σημαντικές παρενέργειες του μεγάλου σεισμού ήταν η μεγάλη εσωτερική μετανάστευση του πληθυσμού της Σαντορίνης, κυρίως προς την Αθήνα.
Πηγή:
https://www.dikaiologitika.gr/eidhseis/koinonia/262290/santorini-9-iouliou-1956-i-imera-pou-ksypnise-to-ifaisteio-o-seismos-to-tsounami-kai-oi-nekroi-videohttps://www.sansimera.gr/articles/797https://www.ert.gr/ert-arxeio/periodia-tou-prothypourgou-konstantinou-karamanli-sti-sismoplikti-santorini/Το 1953 στα Ιόνια νησιά του Ελλαδικού χώρου συνέβησαν ισχυροί σεισμοί οι οποίοι ήταν οι καταστροφικότεροι στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Επλήγησαν κυρίως η Κεφαλλονιά, η Ζάκυνθος και η Ιθάκη. Υπήρχαν εκατοντάδες άνθρωποι νεκροί ενώ πολλοί έμειναν άστεγοι. Τον κύριο σεισμό ακολούθησαν 135 μετασεισμοί. Ο κύριος σεισμός μεγέθους 6,4 Ρίχτερ σημειώθηκε στις 9 Αυγούστου στην Ανατολική Κεφαλλονιά στην περιοχή της Σάμης και της Ιθάκης. Ο σεισμός ήταν τόσο ισχυρός που οικισμοί ισοπεδώθηκαν και βασικές υποδομές του κράτος καταστράφηκαν. Ο επόμενος μεγάλος σεισμός μεγέθους 6,8 Ρίχτερ έγινε στις 11 Αυγούστου προκαλώντας καταστροφές στις πόλεις Αργοστολίου, Ληξουρίου και Ζακύνθου. Η μεγαλύτερη καταστροφή ήταν από τον σεισμό που συνέβη πρωινές ώρες της 12 Αυγούστου 1953 με επίκεντρο στην Νοτιοανατολική Κεφαλλονιά με ισχυρή σεισμική ακολουθία μεγέθους 6,3 Ρίχτερ της ίδια μέρας.
 |
| https://m.eirinika.gr/images/datafiles1/33542.jpg |
Το έργο της ανοικοδόμησης των Ιονίων υπήρξε μοναδικό σε κλίμακα για τα δεδομένα της μεταπολεμικής Ελλάδας. Ουσιαστικά ξεκίνησε αμέσως μετά τους σεισμούς και διήρκεσε μέχρι το τέλος της δεκαετίας. σοβαρότερη αποτυχία, όμως, του σχεδίου ανασυγκρότησης των νήσων έγκειται στην αδυναμία δημιουργίας των απαραίτητων οικονομικών δομών, ώστε να αποτραπεί το κύμα φυγής του πληθυσμού. Το 1951 ο πληθυσμός των τριών νήσων ανερχόταν σε 92.706 κατοίκους, ενώ το 1971 σε μόλις 66.929 κατοίκους (μείωση 27,80%), με το πρόβλημα της μετανάστευσης να είναι οξύτερο σε Κεφαλονιά και Ιθάκη. Παρ’ ότι εγκαίρως είχε διαγνωσθεί ο κίνδυνος μαζικής εγκατάλειψης των νήσων, διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις απέτυχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αποτελεσματικά.
Αξιοσημείωτο είναι τόσο το μέγεθος της καταστροφής όσο και το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος, κατά τη δεκαετία του 1950, ευρίσκετε σε περίοδο ανασυγκρότησης, ύστερα από μία δεκαετία πολέμου, Κατοχής και εμφύλιας διαμάχης. Η ανασύσταση, λοιπόν, σχεδόν εκ του μηδενός του αστικού και αγροτικού χώρου των τριών νήσων, υπό αυτές τις δυσχερείς πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, αποτελεί επίτευγμα, παρά τις σοβαρές αστοχίες.
Πηγές:
https://ekefalonia.gr/12-avgoustou-1953-o-seismos-pou-allakse-tin-i/
Ισχυρός σεισμός μεγέθους 5,7 ρίχτερ εκδηλώθηκε σε θαλάσσιο χώρο Ανατολικά των Στροφάδων. Ο σεισμός έγινε έντονα αισθητός στην ευρύτερη περι...
